شرط تنصیف دارایی یکی از شروط ضمن عقد نکاح است که در متن عقدنامه آمده است. این شرط به طور خلاصه به این معنا است که مرد باید در هنگام طلاق نیمی از دارایی موجود خود را به تملیک زن در آورد. یعنی نیمی از اموال مرد در هنگام طلاق باید به زن داده شود. این شرط برای حمایت از نهاد خانواده و جلوگیری از طلاق های بی دلیل وضع شده است. ولی اجرای آن در دادگاه شروطی دارد که در ادامه به آن اشاه می کنیم.
شروط لازم برای اجرای شرط تنصیف دارایی
اولین چیزی که به ذهن می رسد این است که آیا در همه حال و در همه انواع طلاق باید شر تنصیف دارایی اجرا شود؟ یعنی فرقی بین طلاق از طرف زن، طلاق به درخواست زوج و طلاق توافقی از این حیث وجود ندارد؟ آیا شرط تنصیف دارایی شرایط خاصی دارد و چگونه مطالبه می شود؟
برای پاسخ به این سوال لازم است ابتدا متن شرط تنصیف دارایی را که در عقدنامه درج می شود را عینا ذکر کنیم. این شرط مقرر می دارد:
« ضمن عقد نکاح زوج شرط کرد هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نبود، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با او به دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل کند. »
با بررسی متن فوق به این نتیجه می رسیم که اجرای شرط تنصیف دارایی شروطی دارد که به مهم ترین آنها اشاره می کنیم:
1.امضای شرط توسط شوهر
اولین و مهمترین شرط برای اینکه زن بتواند تنصیف دارایی را از دادگاه مطالبه کند این است که این شرط که در متن عقدنامه آمده است توسط شوهر پذیرفته شده و امضا شده باشد. در واقع شرط مذکور مستقیما در قانون نیامده است و منوط به توافق طرفین است. پس چنانچه این شرط در عقدنامه توسط شوهر امضا نشده باشد، مطالبه نصف دارایی مرد در زمان طلاق امکان پذیر نیست.
2.طلاق به درخواست مرد باشد
نکته مهم دیگری که در مطالبه و اجرای شرط تنصیف دارایی اهمیت زیادی دارد این است که باید درخواست طلاق از طرف مرد صورت گرفته باشد. پس چنانچه طلاق به درخواست زوجه ( زن ) باشد یا طرفین خواهان طلاق توافقی باشند امکان مطالبه شرط تنصیف دارایی برای زن وجود ندارد.
البته این موضوع استثنائاتی نیز دارد. چنانچه طلاق به علت سختی و مشقت شدید زن باشد که عامل ایجاد این مشقت اعمال شوهر باشد زن با اثبات عسر و حرج می تواند تنصیف دارایی را مطالبه نماید.
استثناء دیگر این است که درخواست طلاق از سوی مرد ناشی از سوء رفتار زن باشد. چنانچه سوء رفتار زن برای دادگاه احراز شود شرط تنصیف دارایی نیز قابل مطالبه نخواهد بود حتی اگر طلاق به درخواست زوج باشد.
3.اموال بعد از عقد به دست آمده باشد
شرط دیگری که برای مطالبه نصف دارایی مرد در هنگام طلاق وجود دارد این است که اموال وی پس از تاریخ وقوع عقد به دست آمده باشد. پس چنانچه مرد اموالی را قبل از ازدواج به دست آورده باشد توسط زن قابل مطالبه نیست. همچنین اگر اثبات شود مالی با همکاری و یا با هزینه زن کسب شده است سهم زن از آن اموال کسر شده و باقی مانده نصف خواهد شد.
موضوع دیگر این است که این نصف دارایی برای قاضی الزام آور نیست بلکه همانطور که از متن شرط پیداست قاضی می تواند تا نصف دارایی مرد را بنا بر تشخیص خود و اوضاع و احوال حاکم بر پرونده به تملیک زن در آورد.
گروه وکلای فراز بهترین وکیل خانواده را در اختیار شما قرار می دهد. می توانید با دفتر گروه وکلای فراز تماس بگیرید و از مشاوره حقوقی بهترین وکیل خانواده استفاده کنید.
