طلاق غیابی یکی از انواع طلاق در حقوق ایران است که هنگامی اتفاق می‌افتد که یکی از طرفین زوج حاضر نباشد. در این حالت، طرف حاضر مجهول المکان یا ناپدید شده است و فرآیند طلاق به روش‌های قانونی انجام می‌شود.
به طور کلی، طلاق غیابی روندی کمی پیچیده‌تر از سایر انواع طلاق دارد، زیرا حضور یکی از طرفین برای تصویب طلاق ضروری است. در این صورت، طرف حاضر باید اقدام به اطلاع رسانی به طرف غائب و همچنین انتظار معقول برای حضور او در دادگاه داشته باشد. اگر طرف غائب همچنان حاضر نشود، دادگاه می‌تواند پرونده را به طور رسمی به عنوان طلاق غیابی تصویب کند.
بعد از تصویب، طرف حاضر می‌تواند برای تأیید رسمی طلاق به دادگاه مراجعه کند. همچنین، طرف غائب حق دارد در آینده درخواست لغو طلاق را به دادگاه ارائه دهد اگر به علتی قادر به حضور نشده بوده است.
رای غیابی در قوانین حقوقی به موقعیتی اطلاق می‌شود که یک فرد که علیه او دادخواستی رای گرفته‌اند، ابلاغیه وقت رسیدگی دادگاه را به شخصه دریافت نکرده باشد و یا حاضری در جلسات دادگاه نداشته باشد و همچنین لایحه را هم در اختیار نگذارد. این نوع رای معمولاً در صورتی صادر می‌شود که متهم حاضر نشده و اطلاعی از جلسات دادگاه یا دلیل اتهامات علیه خود نداشته باشد. بر اساس ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی، ابلاغ رای غیابی باید به شخصیت انسانی واقعی متهم صورت بگیرد تا رسیدگی به پرونده به طور صحیح انجام شود.
در صورت محکومیت، رای غیابی می‌تواند در طول ۲۰ روز پس از ابلاغ، در همان شعبه دادگاه قابل واخواهی باشد. افرادی که در برابر آنها رای غیابی صادر شده، می‌توانند در این مدت با دلیل و مستندات مربوطه، از دادگاه خواستار واخواهی و مراجعه دوباره به پرونده شوند.
نکته‌ای که باید مد نظر داشته باشیم این است که موارد مختلفی می‌تواند منجر به رای غیابی شود، و معمولاً این نوع رای در مواقعی صادر می‌شود که متهم یا خوانده بتواند به دلیلی جدی حاضری در دادگاه نداشته باشد. از طرف دیگر، افرادی که درخواست طلاق داده‌اند همچنین ممکن است به دلیل غیابی مشابه با شریک زندگی‌شان، با مسائلی از جمله رای غیابی مواجه شوند.
بله، مطابق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، حق طلاق در اختیار مرد قرار دارد و اگر مردی دادخواست طلاق را به طرفیت همسرش بدهد و زن حضور نیابد و یا حضور نداشته باشد و همچنین لایحه را نیز ارائه ندهد، رای طلاق صادر خواهد شد. در صورتی که زن درخواست واخواهی کند، رای طلاق غیابی به مهلت قانونی از طرف دادگاه قابل واگذاری است.
به عبارت دیگر، حکم طلاق در این حالت به درخواست مرد از طرف دادگاه صادر می‌شود. همچنین، در ثبت طلاق، مراقبت از حقوق مالی زن (زوجه) مورد نیاز است که در رای دادگاه منعکس می‌شود.
حقوق مالی زن (زوجه) در طلاق از طرف مرد می‌تواند شامل اقلامی مانند:
۱. مهریه
۲. اجرت المثل ایام زوجیت (به شرط مطالبه از سوی زن)
۳. نفقه ایام عده
۴. نفقه معوقه (در صورت مطالبه زن و استحقاق او)
۵. شرط تنصیف اموال مندرج در عقدنامه‌ها به شرط امضاء این شرط توسط زوج و بودن اموال موجود در هنگام طلاق که بعد از عقد خریداری شده باشد.
در صورتی که زن (زوجه) درخواست دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را به همان شعبه صادر کننده طلاق تقدیم کند و پس از صدور حکم طلاق غیابی، مهریه قبلاً توسط زن مطالبه نشده باشد و زوج (مرد) مصر بوده و عدم توانایی پرداخت مهریه را ثابت کند، دادگاه مهریه را تقسیط خواهد کرد، با توجه به شهادت شهود زوج.
یکی از مواردی که بر اساس قانون، زن (زوجه) می‌تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند، این است که شوهر به مدت ۴ سال تمام مفقود باشد. به این ترتیب، طبق ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی، زن می‌تواند درخواست طلاق را مطرح کند.
در ضمن، اگر مرد (شوهر) شروط چاپی عقدنامه را امضا کرده باشد، طبق بندهای ۸ و ۱۱ عقدنامه، ترک منزل به مدت ۶ ماه نیز از موجبات طلاق خواهد بود و اگر مرد در دادگاه حاضر نشود، رای طلاق غیابی صادر می‌شود.
همچنین، اگر زنی از شوهر وکالت در طلاق کامل داشته باشد، می‌تواند با انتخاب وکیل دادگستری به عنوان نماینده حقوقی خود از طریق طلاق توافقی مراحل طلاق را طی کند. این موضوع حقوقی است و به دلیل حضور وکیل طلاق به عنوان نماینده حقوقی برای زن، طلاق توافقی محسوب می‌شود و به طلاق غیابی نیست.
یکی از روش‌هایی که وکیل طلاق توافقی ممکن است استفاده کنند، این است که دادخواست مطالبه نفقه معوقه را حداقل به مدت ۶ ماه در شورای حل اختلاف طرح کنند و با دادن نشانی صوری، رای غیابی نفقه معوقه را اخذ کنند و سپس با ادعای عدم پرداخت نفقه، دادخواست طلاق را به دادگاه ارائه دهند. این روش مخصوصاً در مورد مردانی که مدتی در خارج از کشور هستند، انجام می‌شود. البته باید تاکید کرد که استفاده از این نوع روش‌ها که می‌تواند به کذب و انتحال حقیقت منجر شود، کار غیر اخلاقی است و نباید به آن پرداخته شود.
قبل از ارائه درخواست طلاق به دادگاه، نکات زیر را حتماً در نظر داشته باشید:
۱. اگر زن حق طلاق داشته باشد، می‌تواند به صورت یک طرفه و غیابی از مرد جدا شود.
۲. برای درخواست “طلاق غیابی” در صورت غیب بیش از ۴ سال مرد، زن باید سه نوبت آگهی در جراید محلی و کثیرالانتشار با فاصله یک ماه منتشر کند. اگر بعد از یک سال خبری از مرد نباشد، دادگاه رأی را به طلاق زن می‌دهد.
۳. اگر مرد به مدت ۶ ماه متوالی یا ۹ ماه متناوب خانه را ترک کند و قصد بازگشت نداشته باشد، زن با ارائه شواهد به دادگاه می‌تواند درخواست طلاق غیابی دهد.
۴. در صورتی که مرد قصد طلاق زن را داشته باشد و نتواند مهریه او را به صورت یکجا پرداخت کند، امکان ارائه درخواست اعسار برای تقسیط بدهی مهریه را خواهد داشت.
۵. زوجین تنها ۲۰ روز زمان دارند که نسبت به حکم طلاق دادگاه درخواست فرجام‌خواهی یا تجدید نظر دهند.
۶. در دوران عقد، اگر مرد زن را بلاتکلیف گذاشته باشد یا زن با مشکل عسر و حرج مواجه باشد، زوجه می‌تواند درخواست طلاق را به دادگاه ارائه کند. همچنین، اگر مرد مجهول‌المکان باشد، حضانت فرزندان پس از طلاق با زن خواهد بود.
جهت تنظیم دادخواست طلاق غیابی، بسیار مهم است که با قوانین و شرایط طلاق از طرف مرد یا طلاق از طرف زن آشنا باشید. وکلای حقوقی با داشتن شناخت کامل از این حوزه، پرونده طلاق را تسریع می‌دهند و به بهترین نحو ممکن کمک به شما می‌کنند.
همانطور که می‌دانید، در پرونده‌های طلاق یک طرفه ، حضور یک وکیل ضروری است. وکیل طلاق از ابتدای شروع پرونده همراه شما خواهد بود و در تنظیم دادخواست طلاق و ثبت آن به شما کمک می‌کند. همچنین، اگر نیاز به ارائه دلیل برای طلاق باشد، وکیل با شما همراهی می‌کند تا دلیل مناسب و قابل قبول برای صدور حکم طلاق غیابی را انتخاب نمایید.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه تنظیم دادخواست طلاق و هزینه وکیل طلاق ، می‌توانید با وکلای موسسه فراز تماس بگیرید. آنها آماده‌اند تا به شما راهنمایی لازم را در این زمینه ارائه دهند.
به‌طور کلی، سه حالت وجود دارد که می‌توان بر اساس آنها دادگاه را برای صدور حکم طلاق به‌صورت غیابی قانع کرد. بر اساس شرط اول، مرد باید به‌طور کلی مفقودالاثر باشد. بر اساس شرط دوم، زن باید بتواند علی‌رغم مفقودالاثر نبودن همسرش، دلیلی محکمه‌پسند برای جدایی از او داشته باشد.
در این شرایط، اگر مرد به هر دلیلی نتواند در دادگاه حضور پیدا کند، قاضی می‌تواند به‌صورت غیابی حکم جدایی او از همسرش را صادر نماید. شرط سوم این است که مرد با قبول شرایط دادگاه در رابطه‌با مباحث مرتبط با حقوق ازدواج همچون پرداخت مهریه، قاضی را برای صدور حکم طلاق بدون حضور همسرش قانع نماید.
در طلاق غیابی گاهی عسر و حرج هم پیش می‌آید که برای روشن شدن موضوع باید به آن هم پرداخت. بر اساس ماده 1130 قانون مدنی، در صورتی که ادامه زندگی مشترک زوجین موجبات عسر و حرج زن گردد، می‌توان با حضور در دادگاه تقاضا طلاق کرد.
قطعا باید بدانید که اگر عسر و حرج در دادگاه مشخص شود، قاضی می‌تواند مرد را مجبور به طلاق کند و در غیر این صورت زن به درخواست خود طلاق خواهد گرفت. معنای عسر و حرج چنین بوده که اگر زندگی به سطح دشواری برای زن برسد که دیگر تحمل ادامه زندگی را نداشته باشد، طلاق را می‌تواند با مراجعه به دادگاه و ارائه دادخواست جاری کند.
مرد باید به دادن نفقه زن بپردازد و زندگی مشقت بار برای زنان که توسط مرد به وجود می‌آید، مجازاتی را برای مرد به دنبال خواهد داشت. بنابراین بایستی نتیجه گرفت که عسر و حرج اگر محرض شود، قطعا طلاق را حتمی می‌سازد و مرد باید زندگی مناسب و ایده‌آلی را برای همسر خود فراهم آورد.
مدت زمان طلاق غیابی تحت تاثیر عوامل و معیارهای متعددی قرار می‌گیرد که از جمله آنها می‌توان به دسترسی به زوجه جهت ارسال ابلاغیه اشاره کرد. در صورتی که به مدت چهار سال مرد مفقودالاثر شده باشد و هیچ آثار و خبری از او یافت نشود و در این مدت زن درخواست طلاق را به دادگاه ارائه کند، دادگاه وظیفه دارد آگهی به مدت یک ماه یک بار در روزنامه‌های کثیرالانتشار چاپ کند.
در چنین شرایطی لازم است تا حداقل یک سال از چاپ اولین آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار کشور گذشته باشد. در صورتی که با وجود این امر، باز هم از مرد هیچ خبری یافت نشود، دادگاه می‌تواند رای غیابی صادر کند. همان طور که می‌دانید، روند بررسی پرداخت یا بخشش مهریه یا محاسبه نفقه و پرداخت آن در دادگاه، امری زمان‌بر است. به همین دلیل به طور دقیق نمی‌توان مدت زمان لازم برای اقدام به طلاق را مشخص کرد، اما باید بدانید که مدت زمان دقیق طلاق به شرایط زن و مرد بستگی دارد. طلاق، انواع و اقسام مختلفی دارد که طلاق یکی از زمان برترین انواع طلاق محسوب می‌شود.
بر اساس قوانین مدنی کشور، حضانت دختر و پسر تا 7 سالگی بر عهده مادر است. پس از 7 سالگی، حضانت دختر تا ۹ سالگی و حضانت پسر تا ۱۵ سالگی بر عهده پدر است. زمانی که دختر به ۹ سالگی و پسر به ۱۵ سالگی رسید، خود فرزندان می‌توانند در این رابطه تصمیم بگیرند. البته در طلاق غیابی کمی شرایط فرق می‌کند. در صورتی که شوهر مجهول‌المکان باشد، طبیعتا حضانت فرزندان با مادر خواهد بود. پس از آنکه پدر به خانه بازگردد، در صورتی که فرزند در قید حضانت پدر باشد، یعنی دختر در سن ۷ یا ۹ سالگی و پسر در سن ۷ تا ۱۵ سالگی باشد، پدر می‌تواند حضانت فرزندانش را از طریق مراجع قضایی پیگیری کرده و عهده‌دار شود و پس از آن بر اساس قانون، نفقه فرزند بر عهده پدر خواهد بود.
همانند هر اقدامی طلاق غیابی نیز هزینه‌های مربوط به خودش را دارد. هزینه‌ای که بابت حق وکالت وکیل خود پرداخت می‌کنید، وابستگی زیادی به تخصص و تجربه وکیل شما دارد. گروه وکلای فراز با متخصص‌ترین و با‌تجربه‌ترین وکلا در شرق تهران، آماده خدمت‌رسانی و همراهی با شما عزیزان است تا در صورت بروز مشکل در زندگی مشترک به آسانی بتوانید مشکلاتتان را به راحتی حل و فصل کرده و به آرامش خاطر برسید. از جمله هزینه‌های طلاق می‌توان به هزینه‌های مربوط به دادرسی، هزینه پرداختی به دفاتر الکترونیک قضایی و هزینه مشاوره اشاره کرد که هر یک از این موارد بسته به شرایط ممکن است کم یا زیاد باشد.
بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که رای غیابی در دادگاه به‌معنی صدور حکم بدون حضور طرف خوانده است. اگر خوانده در زمان رسیدگی به دادخواست ابلاغ واقعی نشده باشد و یا در جلسات دادگاه حاضر نشود و لایحه نیز در ماهیت نداده باشد، در صورت محکومیت، طلاق غیابی برای او صادر می‌شود. اما باید توجه داشته باشیم که این قاعده برای هر دو خواهان طلاق، یعنی زوج و زوجه، به‌کار می‌رود و بسته به شرایط حاکم بر هر پرونده، رای غیابی می‌تواند اجرایی شود.
