شرایط عقد خارج لازم
عقد خارج لازم، عقدی است که در خارج از دفتر اسناد رسمی واقع میشود و به دلیل وجود شرایط خاصی، لازم است. این شرایط عبارتند از:
- وجود رضایت طرفین: همانند سایر عقود، عقد خارج لازم نیز باید با رضایت کامل طرفین واقع شود.
- مطابقت با قانون: عقد خارج باید با قوانین و مقررات جاری کشور مطابقت داشته باشد.
- امکان اجرا: عقد خارج لازم باید قابلیت اجرا داشته باشد.
- عدم مخالفت با نظم عمومی و اخلاق حسنه: عقد خارج نباید با نظم عمومی و اخلاق حسنه مخالف باشد.
علاوه بر این شرایط، عقد خارج باید شرایط اساسی صحت عقد را نیز داشته باشد. این شرایط عبارتند از:
- اهلیت طرفین: طرفین عقد باید دارای اهلیت معامله باشند.
- موضوع معین و مشروع: موضوع عقد باید معین و مشروع باشد.
- سبب مشروع: سبب عقد باید مشروع باشد.
- اعلام اراده: اراده طرفین باید بهطور صریح یا ضمنی اعلام شود.
در صورتی که عقد خارج لازم دارای همه این شرایط باشد، لازم است و طرفین نمیتوانند آن را بهطور یکجانبه فسخ کنند. البته، فسخ عقد خارج لازم در موارد خاصی امکانپذیر است، مانند زمانی که عقد باطل یا غیرقانونی باشد.
نحوه تنظیم وکالت طلاق ضمن عقد خارج لازم
برای تنظیم وکالت طلاق ضمن عقد خارج لازم، باید مراحل زیر را طی کنید:
در ابتدا، باید مشخص کنید که وکالت طلاق را میخواهید در ضمن عقد ازدواج یا عقد دیگری تنظیم کنید. در صورتی که میخواهید وکالت طلاق را در ضمن عقد دیگری تنظیم کنید، باید ابتدا آن عقد را انجام دهید و سپس وکالتنامه را تنظیم کنید.
پس از مشخص شدن نوع عقدی که میخواهید وکالت طلاق را در ضمن آن تنظیم کنید، باید به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کنید. در دفترخانه اسناد رسمی، باید طرفین عقد (زوج و زوجه) و همچنین وکیل طلاق حضور داشته باشند.
در دفترخانه اسناد رسمی، باید مدارک زیر را ارائه دهید:
- اصل شناسنامه و کارت ملی زوج و زوجه
- اصل شناسنامه و کارت ملی وکیل
- اصل عقد ازدواج یا عقد دیگر
پس از ارائه مدارک، سردفتر اسناد رسمی، وکالتنامه را تنظیم میکند. در وکالتنامه، باید موارد زیر قید شود:
- مشخصات کامل زوج و زوجه
- مشخصات کامل وکیل
- نوع عقدی که وکالت در ضمن آن تنظیم شده است
- حدود اختیارات وکیل در خصوص طلاق
- شرط عدم عزل وکیل
- پس از تنظیم وکالتنامه، باید وکالتنامه را امضاء کنید.
در نهایت، باید وکالتنامه را به مرجع مربوطه (دفتر دادگاه خانواده یا دفاتر رسمی ثبت طلاق) تسلیم کنید.
مزایای وکالت طلاق ضمن عقد خارج لازم
از جمله مزایای وکالت طلاق ضمن “عقد خارج لازم” میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سادگی و سرعت انجام کار: در صورتی که زوجین با یکدیگر اختلاف داشته باشند و بخواهند از طریق طلاق، زندگی مشترک خود را به پایان برسانند، انجام مراحل طلاق میتواند زمانبر و دشوار باشد. با اعطای وکالت طلاق ضمن عقد خارج لازم، زوجین میتوانند در صورت بروز اختلاف، بدون نیاز به حضور هر دو طرف، نسبت به طلاق اقدام کنند.
- جلوگیری از بروز اختلافات بیشتر: در صورتی که زوجین با یکدیگر اختلاف داشته باشند، ممکن است در جریان انجام مراحل طلاق، با یکدیگر درگیر شوند و اختلافات آنها تشدید شود. با اعطای وکالت طلاق ضمن عقد خارج لازم، زوجین میتوانند از بروز این اختلافات جلوگیری کنند.
با توجه به مزایای متعدد وکالت طلاق ضمن عقد خارج لازم، توصیه میشود که زوجین در صورت تمایل به طلاق، این نوع وکالت را در عقد نکاح خود قید کنند.
البته لازم به ذکر است که وکالت طلاق ضمن عقد، دارای برخی محدودیتها نیز هست. به عنوان مثال، زوجی که وکالت طلاق ضمن عقد خارج لازم را به همسر خود داده است، نمیتواند بدون رضایت همسر خود، از این وکالت استفاده کند. همچنین، این وکالت، قابل فسخ است و زوج میتواند در هر زمان، آن را فسخ کند.
شرایط عزل وکیل در وکالت طلاق ضمن عقد خارج لازم
طبق ماده ۶۷۹ قانون مدنی، وکالت عقدی است جایز و موکل میتواند هر وقت بخواهد وکیل خود را عزل کند. با این حال، در دو مورد وکالت غیرقابل عزل خواهد بود:
- در صورتی که وکالت در ضمن عقد لازم دیگری به صورت شرط ضمنعقد درج شود.
- در صورتی که عدم عزل وکیل در ضمن عقد لازم دیگری شرط شود.
در مورد وکالت طلاق ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر، اگر شرط عدم عزل وکیل در ضمن عقد لازم درج شده باشد، موکل نمیتواند وکیل خود را عزل کند. این امر به دلیل این است که عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر، عقدی لازم است و لزوم آن به شرط عدم عزل وکیل سرایت میکند.
بنابراین، در صورتی که زوج ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر، زوجه خود را در طلاق وکیل کند و شرط عدم عزل وکیل را نیز در ضمن عقد درج کند، زوج نمیتواند وکیل خود را عزل کند. در این صورت، زوج میتواند با مراجعه به دادگاه، درخواست عزل وکیل را مطرح کند. در صورت احراز دلایل موجه، دادگاه حکم به عزل وکیل صادر میکند.
البته، باید توجه داشت که شرط عدم عزل وکیل باید به صورت صریح و روشن در ضمن عقد لازم درج شود. در صورتی که شرط عدم عزل وکیل به صورت ضمنی یا مبهم در ضمن عقد درج شده باشد، این شرط باطل است و موکل میتواند وکیل خود را عزل کند.
در صورتی که وکالت طلاق ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر، بدون شرط عدم عزل وکیل درج شده باشد، موکل میتواند هر وقت بخواهد وکیل خود را عزل کند. در این صورت، برای عزل وکیل، نیازی به مراجعه به دادگاه نیست و موکل میتواند با ارسال اظهارنامه یا مراجعه حضوری به دفتر اسناد رسمی، وکالت را عزل کند.
سخن پایانی
عقد خارج لازم در وکالت طلاق، نوعی از وکالت طلاق است که در ضمن عقد خارج لازمی مانند بیع، هبه یا صلح به زوجه یا شخص دیگری اعطا می شود. این نوع وکالت طلاق قابل عزل نبوده و زوج نمی تواند پس از اعطای آن، از وکالت وکیل رجوع نماید.
وکالت طلاق ضمن عقد، مزایایی مانند تضمین طلاق در صورت بروز اختلاف بین زوجین و جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه را دارد. اما معایبی مانند عدم امکان تغییر وکیل در صورت عدم رضایت زوجه را نیز به همراه دارد.