مهریه
هنگام ازدواج زن باید مقدار مالی را به عنوان مهریه قرار دهد تا شوهر آن را به او پرداخت کند. مهریه می تواند هر چیز با ارزشی باشد که مالیت داشته باشد و حتی یک شاخه گل هم می تواند به عنوان مهریه قرار داده شود. امروزه بیشتر افراد مقداری سکه را به عنوان مهریه قرار می دهند اما به هر حال نه تنها سکه بلکه ملک و زمین و حتی همانطور که گفتیم؛ مقداری شاخه گل هم به عنوان مهریه می تواند تعیین شود.
در خصوص مهریه بر اساس قانون بعد از این که عقد نکاح خوانده شد؛ زن مالک مهریه است و حتی می تواند مهریه خود را در همان سفره عقد مطالبه نمایید و وظیفه مرد این است که مهریه را پرداخت نماید. البته در صورتی که زن بخواهد؛ می تواند مهریه را ببخشد.
نفقه
به محض جاری شدن عقد، مرد وظیفه دارد که هزینه های زندگی مشترک را تامین کند. این هزینه ها شامل تهیه خوراک مناسب، پوشاک، وسایل منزل و هزینه‌های درمانی است. البته در مقابل این حقوق زن هم وظایفی مانند وظیفه تمکین از همسرش را دارد. پرداخت نفقه بر مرد واجب است و اگر او از پرداخت نفقه خودداری کند زن می تواند از او شکایت کند و حتی امکان مجازات شدن مرد هم وجود دارد. در ازدواج دائم نفقه باید حتما به زن پرداخت شود اما در خصوص ازدواج موقت، مرد وظیفه‌ای به پرداخت نفقه ندارد مگر این که زن شرط کرده باشد که مرد نفقه او را پرداخت نماید.
اجرت المثل و نحله
معمولا پرداخت اجرت المثل و نحله در هنگام طلاق مطرح می شود. اجرت المثل به این معناست که زن می تواند در مقابل کارهایی که در منزل مشترک و به دستور شوهر انجام داده است؛ مزد دریافت نمایید. در این صورت زن باید اثبات کند که کارهایی که در منزل شوهر انجام داده است؛ مجانی نبوده است. نحله نیز مانند اجرت المثل است اما با این تفاوت که شوهر به زوجه در هنگام طلاق مبلغی را می بخشد و نیازی به اثبات امری از جانب زن ندارد. برای این که در خصوص نحله اطلاعات بیشتری کسب کنید؛ توصیه می شود مقاله نحله چیست را مطالعه نمایید.
ارث به عنوان حقوق زن در ازدواج
یکی دیگر از حقوق زن که بعد از ازدواج برای زن به وجود می آید امکان ارث بری از زوج است. البته این حق برای زوج هم وجود دارد. ارث زوجه از شوهرش یک چهارم برای زمانی است که زوجه هیچ فرزندی نداشته باشد. اما اگر زوجه از همسرش فرزند داشته باشد یک هشتم از زوج ارث می برد.
قاعده ارث بردن زوجه از زوج مخصوص ازدواج دائم است و برای ازدواج موقت یا صیغه این قاعده کمی متفاوت است. اصل بر این است که در ازدواج موقت زن و شوهر از یکدیگر به ارث نمی برند. در خصوص ارثیه در ازدواج موقت می توانید با یک وکیل متخصص ارث از وکلای فراز مشورت نمایید.
مسائل غیر مالی به عنوان حقوق زن در ازدواج
در کنار مسائل مالی، مرد باید نسبت به تامین برخی از حقوق غیر مالی همسرش تمام تلاش خود را انجام دهد. قانون مدنی به اهمیت این حقوق تاکید کرده است. اهمیت مسائل غیر مالی بسیاربیشتر از مسائل مالی دارای اهمیت است به این خاطر که عدم رعایت این مسائل ممکن است باعث فروپاشی نهاد خانواده شود. قانون مدنی این مسائل را به صورت کامل بیان کرده است که در ادامه این موارد بیان می شود.
معاشرت نیکو
رفتار و معاشرت نیکو به عنوان حسن معاشرت هم یاد می شود. بر اساس ماده ۱۱۰۳ قانون مدنی زن وشوهر باید با یکدیگر با حسن معاشرت رفتار نمایند. تعریف حسن معاشرت واضح و روشن است. در خصوص معاشرت نیکو و پسندیده در منزل مشترک، رعایت تمایلات جنسی هم به عنوان حسن معاشرت در نظر گرفته می شود.
همچنین تربیت فرزندان به درستی و همکاری پدر و مادر در تربیت و نگهداری فرزندان مورد دیگری است که در ماده ۱۱۰۴ قانون مدنی بیان شده است و به نظر می رسد که زن و شوهر فقط با داشتن حسن معاشرت می توانند به این وظیفه مهم عمل کنند.
ترک شوهر از حقوق زن در ازدواج
یکی از وظایف زن زندگی در منزل شوهر است. با این حال ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی در خصوص زندگی زن در منزل شوهر بیان کرده است که اگر زندگی زن با سکونت در منزل زوج به خطر می افتد؛ زن این حق را دارد که منزل شوهرش را ترک کند. البته به خطر افتادن زندگی زن به این معناست که زندگی در منزل شوهر برای زن خطرات مالی شرافتی و بدنی داشته باشد. در صورتی که زن به این دلیل منزل مشترک را ترک نماید؛ باید در دادگاه به اثبات برساند که زندگی او در خطر بوده است.
حق حبس
منظور از حق حبس این است که زن قبل از این که از همسرش تمکین کند؛ درخواست مهریه نماید. بر اساس این حق زن فقط یک بار می تواند قبل از تمکین مهریه خود را دریافت نماید و در صورتی که قبلا تمکین کرده باشد؛ حق حبس از بین خواهد رفت. برای مثال اگر زنی در تاریخ ۲۷ مهر ۱۴۰۳ با همسرش ازدواج کرده باشد؛ قبل از تمکین باید حتما از حق حبس استفاده نماید و اگر تمکین کند این حق از بین خواهد رفت.
حق طلاق برای زن به عنوان حقوق زن در ازدواج
طلاق از حقوقی است که مرد دارد اما زن هم می تواند از مرد حق طلاق را دریافت کند. حق طلاق به صورت وکالت طلاق نوشته می شود و زن باید برای دریافت این حق به همراه شوهرش به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کند. حق طلاق باعث می شود که زن حتی بدون حضور شوهر و با کمک وکیل دادگستری طلاق خود را دریافت نماید.
در کنار حق طلاق، بر اساس ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی اگر ادامه زندگی مشترک برای زن باعث سختی و عسر و حرج او شود؛ زن این حق را دارد که از دادگاه تقاضای طلاق نماید. البته باید این نکته را در نظر داشت اثبات عسر و حرج با زن است و نیاز به رعایت شرایطی است.
نوشتن شروط ضمن عقد از حقوق زن در ازدواج
یکی دیگر از حقوق غیر مالی زنان در هنگام ازدواج، قرار دادن برخی از شروط است که به آن شروط ضمن عقد هم گفته می شود. زن این حق را دارد که هر شرطی که مناسب است را در عقد نامه ذکر کنند. این شروط نباید باطل کنند عقد داشته باشند و باید است که از نظر عقل و منطق هم منفعتی برای زن داشته باشد.
برخی از شروطی که برخی از خانم ها حق دارند در سند ازدواج ذکر کنند شامل حق تحصیل، حق خروج از کشور، حق طلاق، حق داشتن شغل حق تنصیف دارایی و اموال است. با این حال شروط دیگری هم می توان در عقد نامه ذکر کرد.
در کنار این شروط زن می تواند شرط کند که همسرش اجازه گرفتن همسر دوم را نداشته باشد؛ البته بر اساس قانون بدون رضایت همسر اول امکان ثبت ازدواج همسر دوم وجود ندارد و اگر فردی بدون رضایت همسر اول، تجدید فراش کند؛ قطعا به مجازات قانون محکوم خواهد شد. بنابراین زوجه این حق را دارد که از ازدواج مجدد همسرش جلوگیری کند. در مورد قوانین مربوط به ازدواج مجدد مرد می توانید مقاله ای که در این خصوص نوشته شده است را بخوانید.
سخن آخر
حقوق زن در ازدواج هم شامل حقوق مالی و غیر مالی است که در این مقاله این حقوق نام برده شده است. اگر زن در خصوص نحوه اخذ این حقوق سوالی دارد؛ بهترین راه برای او این است که با وکیل مناسب خانواده مشورت نماید یا این که در بخش نظرات سوالات خود را بپرسید تا راهنمایی مناسب دریافت کنید.
سوالات متداول
در چه صورت زن می تواند تقاضای طلاق داشته باشد؟ برای دریافت طلاق زن می تواند با اثبات عسر و حرج از دادگاه تقاضای طلاق کند. البته اگر زن وکالت در طلاق داشته باشد هم که امکان دریافت حکم طلاق از دادگاه است.
منظور تنصیف دارایی چیست؟ تنصیف دارایی از شروط ضمن عقد است که بسیاری از خانم ها در هنگام عقد این شرط را دریافت می کند و به این معناست که در صورت طلاق از جانب مرد، اموالی که در زندگی مشترک به دست آمده است؛ بین زن و شوهر تقسیم شود.
