شرایط دریافت نحله
با در نظر گرفتن شرایطی امکان دریافت نحله از زوج وجود دارد. بنابراین در هنگام طلاق ابتدا این شرایط بررسی می‌شود و سپس طی حکمی دادگاه به زوجه این حق را می‌دهد که نحله را دریافت کند. رعایت و توجه به این نکات ضروری است به این خاطر که بدون وجود این شرایط امکان دریافت نحله وجود نخواهد داشت. به همین دلیل در ادامه شرایطی مطالبه نحله بررسی شده است.
درخواست جدایی توسط زوج
پرداخت این حق مالی تنها در صورتی انجام می‌شود که درخواست جدایی از جانب زوج باشد. در صورتی که درخواست طلاق از جانب زوجه ارائه شود، زوجه نمی‌تواند برای دریافت اجرت المثل و نحله مطالبه‌ای داشته باشد. در حقیقت، طبق قوانین حقوقی ازدواج اسلامی، تنها در صورتی که زوج بدون داشتن دلیل موجه و قانع‌کننده اقدام به ترک زندگی مشترک کرده و درخواست طلاق کند، زوجه می‌تواند از قانون حمایتی نحله، که توسط قانون‌گذاران تعریف شده، استفاده کند.
دریافت در هنگام طلاق
از دیگر مواردی که در خصوص شرایط دریافت نحله بررسی شود؛ این است که زوجه در حین زندگی مشترک نمی‌تواند برای مطالبه این مورد اقدام کند. طبق قوانین حقوقی ازدواج و طلاق، به منظور تعیین مقدار اجرت المثل، به نظر کارشناس حقوقی مورد تایید دادگاه نیاز است اما، در مورد نحله این موضوع صحت ندارد و برای تعیین مقدار آن به نظر کارشناس حقوقی نیازی نیست. دادگاه ازدواج و طلاق ، با در نظر گرفتن مواردی از جمله تعداد سال‌های زندگی مشترک، شغل زوج و زوجه و همچنین وضعیت مالی زوج، مقداری را برای این حق مالی مشخص می‌کند.
تعیین مبلغ توسط دادگاه
هنگامی که زوج قصد دارد همسرش را طلاق بدهد؛ دادگاه با برررسی شرایط و مدارک مقدار مبلغی که باید به عنوان نحله به زن پرداخت شود، تعیین می‌کند. این درحالی است که در خصوص اجرت المثل کارشناس دادگاه باید مشخص کند که زن چه مقدار مستحق دریافت اجرت المثل است. بنابراین از این نظر تفاوت بین نحله و اجرت المثل وجود دارد. البته در خصوص تفاوت‌ها در ادامه بیشتر توضیح داده می‌شود.
دادگاه محل رسیدگی نحله چیست ؟
بعد از پرداختن به این پرسش که نحله چیست حال لازم است در خصوص دادگاه محل رسیدگی به نحله صحبت شود. اگر زوجه بخواهد نحله را دریافت کند باید به این نکته توجه داشته باشد که در هنگام طلاق باید خواسته خود را مطرح کند و همان دادگاهی که به طلاق رسیدگی می‌کند؛ در خصوص پرداخت و عدم پرداخت نحله تصمیم می‌گیرد. البته توجه به این نکه مهم ضروری است که اگر اجرت‌المثل به زن پرداخت شده باشد؛ دیگر امکان دریافت نحله وجود ندارد. زوجه باید در حین رسیدگی با ارائه مدارکی ثابت کند که مستحق دریافت نحله است.
اساس قانون بر این مبناست که برای انجام تمام فعالیت‌ها باید اجرتی وجود داشته باشد و مجانی بودن هر امری باید با دلیل و مدرک اثبات شود. بر همین مبنا، هر نوع فعالیت اضافه بر وظایف حقوقی و شرعی زن در خانه شوهر، دارای اجرت خواهد بود. در برخی موارد، بعضی از قضات اذعان داشته‌اند که آن چه زن در حین زندگی مشترک خود انجام می‌دهد نوعی لطف است و در نتیجه نمی‌بایست برای آن اجرتی در نظر گرفت. لازم به ذکر است که اثبات این موضوع که زن در زندگی مشترک فعالیتی انجام داده که باید در ازای آن نحله دریافت کند کار دشواری است. بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم پیش از ارائه درخواست خود مبنی بر مطالبه این حقوق مالی، با وکلای حقوقی معتبر، مانند گروه وکلای فراز که مجموعه‌ای خوشنام و با سابقه در حوزه امور ازدواج و طلاق است و خدماتی از جمله طلاق توافقی ارائه می‌کند، مشورت کنید و به کسب اطلاعات کامل در مورد نحله بپردازید.
تفاوت اجرت المثل و نحله چیست؟
نحله و اجرت المثل هر دو زیر مجموعه حقوق مالی زن هستند اما، بر طبق قوانین ازدواج و طلاق، زوجه تنها مستحق دریافت یکی از این دو مورد است. به عبارت دیگر، اگر حکم دریافت اجرت المثل برای زوجه داده شود، نحله به وی تعلق نخواهد گرفت و اگر با درخواست نحله زوجه موافقت شود، دیگر اجرت المثل برای وی قابل مطالبه نیست. اجرت المثل در زندگی مشترک به فعالیت‌هایی تعلق می‌گیرد که توسط زن، با درخواست شوهر و بدون دریافت حق‌الزحمه انجام شده‌اند. در این راستا، زوجه باید بتواند اثبات کند که در زمان انجام این امور قصد تبرع نداشته و انجام فعالیت‌های مذکور با درخواست و دستور زوج انجام شده است. البته توجه به این نکته ضروری است که اگر طلاق به دلیل سوء رفتار زن انجام شود؛ امکان پرداخت نحله یا اجرت المثل به او وجود ندارد.
تفاوت اصلی این حقوق مالی در تعریف آن‌هاست. اجرت المثل در حقیقت حق‌الزحمه‌ای است که در ازای فعالیت‌های غیر موظف زن در زندگی مشترک به وی تعلق می‌گیرد. در حالی که نحله، نوعی بخشش از جانب شوهر به شمار می‌رود و نیازی نیست که حتما زن در ازای آن فعالیت قابل اثباتی انجام داده باشد. البته این بخشش به صورت اجباری است و از طرف دادگاه تعیین می شود.
سخن پایانی
در این مطلب توضیحاتی در خصوص شرایط و قوانین نحله دادیم و علاوه بر آن تفاوت نحله با اجرت المثل در قوانین حقوقی و فقهی ازدواج و طلاق را بیان کردیم. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر در مورد نحوه تعلق گرفتن حقوق مالی به زوجه، یا میزان این حقوق و سایر موارد مرتبط، پیشنهاد می‌کنیم از مشاوره تخصصی وکلای خبره در مجموعه گروه وکلای فراز کمک بگیرید.
این نکته را حتما مدنظر داشته باشید که قبل از طلاق باید هزینه وکیل طلاق و تمامی فرآیندهای آن را نیز در نظر داشته باشید. برای این منظور پیشنهاد می‌کنیم حتما مشاوره با وکلای فراز داشته باشید.
سوالات متداول
قبل از جاری شدن صیغه طلاق، حکم دریافت اجرت المثل و نحله چیست؟
زوجه می‌تواند قبل از اجرای صیغه طلاق در دادگاه برای دریافت این حقوق مالی اقدام کند و پرداخت آن‌ها توسط زوج نیز، می‌تواند پیش از طلاق صورت گیرد.
نکات مهم در تعیین میزان اجرت المثل یا نحله چیست؟
مواردی که برای تعیین میزان این حقوق مالی در دادگاه در نظر گرفته می‌شوند عبارتند از تعداد سال‌های زندگی مشترک و وضعیت مالی زوج.
آیا امکان دریافت نحله و اجرت المثل به صورت همزمان وجود دارد؟
خیر. زوجه در زمان درخواست طلاق از جانب زوج، تنها مجاز به دریافت یکی از این دو مورد است.
